คำนำ |
โครงสร้างข้อมูลเป็นหนึ่งในองค์ความรู้ขั้นพื้นฐานของการศึกษาทางวิทยาการคอมพิวเตอร์ วิศวกรรมคอมพิวเตอร์ และอื่น ๆ อีกหลากหลายสาขา ที่ว่าด้วยการจัดเก็บข้อมูลอย่างมีระเบียบ และการจัดการข้อมูลอย่างมีระบบ เพื่อให้ตรงตามความต้องการในการประมวลผลข้อมูลอย่างมีประสิทธิภาพ การศึกษาโครงสร้างข้อมูลจึงต้องอาศัยความรู้และความชำนาญทางการเขียนโปรแกรม เพื่อพัฒนาโครงสร้างการจัดเก็บข้อมูลที่ออกแบบไว้ให้เห็นจริง และอาศัยความสามารถทางตรรก การนับ การวิเคราะห์ และการจำลอง เพื่อเป็นเครื่องมือในการออกแบบและวิเคราะห์วิธีการจัดการข้อมูลว่ามีประสิทธิภาพเพียงใด
วัตถุประสงค์หลักของการศึกษาเรื่องโครงสร้างข้อมูลพื้นฐานคือเพื่อให้ “เลือกเป็น, ใช้เป็น, และสร้างเป็น” เนื่องจากไม่มีโครงสร้างข้อมูลใดที่สนองความต้องการได้ทุกการใช้งานได้รวดเร็ว เราต้องรู้ว่าเมื่อไรควรเลือกใช้โครงสร้างข้อมูลแบบใดกับงานประเภทใด ด้วยประสิทธิภาพที่ต่างกันอย่างไรทั้งทางทฤษฎีและทางปฏิบัติ ดังนั้นจึงต้องรู้ความแตกต่างของโครงสร้างข้อมูลที่มีหลากหลายแบบที่สนองความต้องการเดียวกัน เมื่อเลือกได้แล้วก็ต้องเรียกใช้บริการต่าง ๆ ที่ตัวข้อมูลมีให้ได้อย่างถูกต้อง รู้เงื่อนไขที่จำเป็นต้องมีก่อนใช้บริการ รู้ว่าอะไรคือผลที่ได้หลังการใช้บริการ และต้องจำชื่อหรือมีทักษะในการค้นหาชื่อของบริการต่าง ๆ ให้ได้ และสุดท้ายคือต้องรู้วิธีการแปลงแนวคิดการจัดเก็บและจัดการข้อมูล เขียนออกมาเป็นโปรแกรมที่ใช้งานจริงได้อย่างมีประสิทธิภาพ ถึงแม้ว่าในปัจจุบันจะมีคลังคลาสมาตรฐานมากมายให้ใช้ได้เลยโดยไม่ต้องเขียนเอง แต่การเขียนโครงสร้างข้อมูลได้เองย่อมเป็นหลักฐานยืนยันความเข้าใจในเนื้อหาโดยไม่ต้องพิสูจน์เรื่องอื่นใดอีก
สื่อการเรียนนี้บรรจุเนื้อหาวิชาโครงสร้างข้อมูล ประกอบด้วยการบรรยาย คำถามระหว่างการบรรยาย แบบทดสอบประเมินตนเองหลังการบรรยาย เอกสารประกอบการเรียน ปฏิบัติการเสริมเพื่อพัฒนาโปรแกรมทดสอบความเข้าใจ และซอฟต์แวร์ที่จำเป็นในการใช้งาน ขอเน้นว่าการฟังการบรรยายเพียงอย่างเดียวคงไม่ทำให้เข้าใจเนื้อหาได้อย่างสมบูรณ์ จะศึกษาให้ได้ผลคงต้องคิดตาม หยุดการบรรยายเพื่อทบทวนความเข้าใจเป็นระยะ หากไม่เข้าใจก็สามารถกลับไปทบทวนเนื้อหาใหม่ได้ ก่อนฟังการบรรยายต่อ อีกทั้งต้องพยายามคิดและตอบคำถามระหว่างการบรรยายด้วยตนเอง (โดยไม่ใช้การเดาตอบ) นอกจากนี้ควรอ่านหนังสือประกอบการเรียนด้วย เพื่อศึกษาเนื้อหาในแนวกว้างและแนวลึกให้มากขึ้น
ขอให้สนุกกับการเรียนวิชาโครงสร้างข้อมูลครับ
รศ. ดร. สมชาย ประสิทธิ์จูตระกูล
ภาควิชาวิศวกรรมคอมพิวเตอร์
คณะวิศวกรรมศาสตร์
จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
๕ ธันวาคม ๒๕๔๙
รายชื่อหนังสืออ่านประกอบ
|
|
ผู้จัดทำขอขอบคุณ สำนักนโยบายและแผนการอุดมศึกษา สำนักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ ที่ให้การสนับสนุนการจัดทำเนื้อหาส่วนบทเรียนของสื่อการเรียนนี้ และขอขอบคุณนักพัฒนาซอฟต์แวร์และแบบอักษรเพื่อสาธารณะทั้งหลายมา ณ โอกาสนี้ด้วย
หมายเหตุ : สื่อการสอนนี้
แบบอักษร Layiji
มหานิยม ได้มาจาก
http://www.f0nt.com
แบบอักษร วรเศรษฐ ได้มาจาก
http://www.worasait.com